13 Mayıs 2015 Çarşamba

Lavoisier Kimdir?

Ünlü bir Fransız kimyacısıdır. 26 Ağustos 1743′te Paris’te doğdu. 8 Mayıs 1794′de yine Paris’te idam edilmiştir. Kimya bilimine kazandırdığı yeni görüşlerden kanunlardan dolayı bugünkü kimyanın kurucusu sayılır. Lavoisier’den önceki yüzyıl boyunca bütün kimyacılar maddenin yanması olayı hakkında yanlış düşüncedeydiler. Lavoisier, sürekli olarak uğraştığı deneylerle yanma olayının yanan maddenin oksijenle birleşmesinden meydana gelen bir sonuç olduğunu açıkladı o zamana kadar bilimsel bakımdan bir bilinmez olan ateşin esasını ortaya koydu. 

Lavoisier adı kimya tarihine Lavoisier Kanunu diye bilinenkütlenin korunumu kanunu ile geçmiştir. Lavoisier’nin bu kanununa göre hiçbir madde yok olmaz; yoktan da var olmaz. Yunan filozofları arasında sadefikirler ileri sürenler çıkmıştı. Yalnız maddenin yoktan var olmadığını varken de yok olmadığını bir kimya işleminde olaya giren maddelerin ağırlık toplamlarının olaydan çıkan maddelerin ağırlık toplamlarına eşit olduğunu deneyle gerçekleştiren ilk bilgin Lavoisier’dir. 

Lavoisier, 1743′te Paris’te doğdu. Babası hali-vakti yerinde bir avukat ve toprak sahibiydi. Oğlunu bir aristokrat olarak yetiştirmek istiyordu. Lavoisier ise her şeyden çok bilimsel konularla ilgilendiğinden matematik öğrenimi yapmak üzere Mazarin Koleji’ne gönderildi. Daha sonra Jardin du Roi’ya giderek biyoloji bilimi üzerinde öğrenimini ilerletirken bir yandan da Bernard de Jussien adlı bir Fransız kimyacısından kimya dersleri alıyordu. 

Lavoisier 23 yaşındayken şehirlerin aydınlatılması hakkında hazırladığı bir denemeden dolayı Fransız Bilimler Akademisi’nin altın madalya armağanını kazandı. 1768′de de bu Akademi’ye üye seçildi. Aynı yıl Lavoisier çiftlik sahiplerinden vergi toplamakla görevli kurula üye oldu. 1776′da askeri teçhizat deposu müdürlüğüne getirildi. 

Lavoisier yanma olayı ile ilgili bilimsel açıklamasını 1783′te ortaya koymuştur. Bu sırada Joseph Priestley, Henry Cavendish, Joseph Bleck gibi bilginler havadaki oksijen, hidrojen, karbon dioksit gazlarını keşfetmişlerdi. Yalnız yanma hakkında yanlış yorumlarda bulunuyorlardı. Lavoisier’in gerek yanma, gerek hayvanların solunumu, gerekse madenlerin paslanması olaylarını, oksijenin başka kimyevi maddelerle birleşmesinden ortaya çıkan oksitlenme ile açıklaması bugünkü kimya anlayışının kurulmasına gelişmesine yol açmış en önemli buluşlardan biridir. 

Lavoisier, bir devlet memuru olarak çalışırken öte yandan pratik sosyoloji ekonomi konuları ile de ilgileniyor Fransa’daki çiftçilik denemelerinde bulunuyordu. 

1789′da Büyük Fransız İhtilali başladığı sırada Lavoisier işte böyle bir devlet memuru idi. Görevi çiftlik sahiplerinden vergi toplamak olduğundan ayrıca kendisi de asil bir aileye mensup bulunduğundan Lavoisier kurumun öteki üyeleriyle birlikte 1794′te tutuklandı. Onun Fransa’ya bilim dünyasına yaptığı hizmetler ihtilalciler tarafından da takdir edildiği halde bir aristokrat olarak ihtilal düşmanı sayıldığından giyotinle idam edilmesine karar verildi. Ölümünden sonra devrin en ünlü matematikçilerinden biri olan Joseph Lagrange Lavoisier için “Bu başın koparılması için bir dakika yetti ama böyle bir başın yeniden yaratılması için bütün bir yüzyıl bile yetmez” demiştir. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder